Ξενώνας Φιλοξενίας Γυναικών Δήμου Κοζάνης: «Ιστορίες απ’ το στρατό…»

«Θα σε κάνει άντρα ο στρατός», «Εσείς δεν ξέρετε, δεν πήγατε στρατό», «Οι γυναίκες δεν θα άντεχαν ούτε μια μέρα στο στρατό» και άλλα πολλά παρόμοια είναι αυτά που αναπαράγονται υπό το πρίσμα των φαλλοκρατικών αντιλήψεων σχετικά με τη στρατιωτική θητεία. Ο στρατός παρουσιάζεται σαν μία διαδικασία ενηλικίωσης για τους άνδρες, στο στρατό ανδρώνεσαι, δηλαδή αναθρέφεσαι, παίρνεις βιώματα, μεγαλώνεις και ωριμάζεις, συνήθως μέσα από δυσκολίες και αντιξοότητες.

Παράλληλα δε, ο στρατός λειτουργεί σαν ένα ανδρικό άβατο για το οποίο οι γυναίκες δεν έχουν λόγο να εκφέρουν γνώμη και, καθώς αυτές δεν θα υπηρετήσουν στο στρατό, δεν θα περάσουν φυσικά την αντίστοιχη διαδικασία ενηλικίωσης. Ως εκ τούτου, οι γυναίκες παραμένουν στη ζωή τους εξαρτώμενες, καλομαθημένες, αφελείς, κοροϊδευτικά ευαίσθητες. Γιατί; Μα γιατί δεν πήγαν στο στρατό, πολύ απλά!

Σκέφτομαι την αντίστοιχη διαδικασία ενηλικίωσης για τη γυναίκα, όπως μας «σερβίρεται» από την κοινωνία. Δυστυχώς, δε μπορώ να ορίσω μία ηλικία μεγαλύτερη από αυτή της πρώτης εφηβείας, ίσως εκεί κοντά στα 11-12 χρόνια, όπου ένα κορίτσι βιώνει αλλαγές στο σώμα. Ψηλώνει, μεγαλώνει το στήθος της, φαρδαίνει η λεκάνη της, αλλαγές τόσο φυσικές και παράλληλα τόσο σκανδαλιστικές για την πατριαρχική κοινωνία. Ότι έχεις μάθει μέχρι εκείνη την ηλικία, τι να προσέχεις όταν μεγαλώσεις, πώς να φέρεσαι όταν μεγαλώσεις, τι να φοράς όταν μεγαλώσεις, ήρθε η ώρα να τα κάνεις πράξη. Μεγάλωσες!

Από εδώ και πέρα πρέπει και εσύ να ανδρωθείς (ε, ναι, φυσικά και δεν υπάρχει αντίστοιχη λέξη για την γυναικεία ωρίμανση) και είτε θα βάλεις μυαλό, είτε η κοινωνία θα σου βάλει μυαλό. Από εδώ και πέρα θα συνηθίσεις να μη νιώθεις ασφαλής και θα περπατάς στο δρόμο κοιτώντας πίσω μήπως και σε ακολουθεί κανένας, θα μιλάς σε γνωστούς σου με τους οποίους όμως θα φροντίζεις να μην μένεις μόνη, θα προσέχεις το μήκος της φούστας σου ώστε να μην προκαλέσεις, θα αποφεύγεις να εκνευρίζεις τα αγόρια, γιατί μπορεί να θυμώσουν και «δε σε παίρνει».

Κι όταν ολοκληρώσεις το σχολείο και εάν γίνεις φοιτήτρια ή σπουδάστρια, θα προσέχεις τις παρέες σου και θα φροντίσεις να μην πίνεις όταν βγαίνεις μαζί τους, γιατί αλλιώς πας γυρεύοντας. Θα βρεις ένα σπίτι στο οποίο δεν θα αφήνεις τους φίλους σου να σε συνοδεύουν μέχρι εκεί, γιατί θα προσέχεις. Θα δουλέψεις σε μία καφετέρια όπου πρέπει να σε περιμένει η φίλη σου να σχολάσεις, γιατί θα προσέχεις. Θα κλειδώνεις καλά το δωμάτιό σου στην φοιτητική εστία, γιατί θα προσέχεις.

Και εάν γίνεις νέα εργαζόμενη θα μιλάς με ευγένεια και θα κρατάς τον προϊστάμενό σου σε απόσταση, γιατί θα προσέχεις. Θα πεις ίσως και ψέματα για την προσωπική σου ζωή, μπορείς κάλλιστα να πεις ότι είσαι παντρεμένη /αρραβωνιασμένη/δεσμευμένη, γιατί έτσι θα προφυλαχθείς καλύτερα. Θα φροντίσεις να μην έχεις πολλές σχέσεις με άντρες συναδέλφους, για να μη δίνεις δικαιώματα.

Θα προσέχεις, γενικά αυτό πρέπει να κάνεις, να προσέχεις!

Βάσει ερευνών, τα κορίτσια και οι νεαρές γυναίκες είναι οι πιο περιθωριοποιημένες ομάδες στον κόσμο, διατρέχοντας αυξημένους κινδύνους σε περιόδους οικονομικής αβεβαιότητας και μαζικών καταστροφών. Σε περιόδους κρίσης και πολεμικές συγκρούσεις οι νεαρές γυναίκες συχνότατα πέφτουν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης και κινδυνεύουν περισσότερο να βρεθούν κάτω από συνθήκες ακραίας φτώχειας. Οι κύριες ηλικίες των ταυτοποιημένων θυμάτων σεξουαλικής και εργασιακής εκμετάλλευσης (trafficking) στην Ελλάδα είναι νεαρές γυναίκες 15 έως 25 ετών. Οι νέες γυναίκες απασχολούνται κυρίως σε θέσεις ελαστικής απασχόλησης μέσω αδήλωτης εργασίας. Οι νεαρές άνεργες, οι οικιακές εργάτριες είναι πολλαπλά ευάλωτες στη βία. Οι νεαρές μετανάστριες είναι αυξημένα εκτεθειμένες σε βία και διακρίσεις. Παράλληλα, αναδεικνύονται νέοι τύποι βίας κατά των νεαρών γυναικών όπως η βία μέσω διαδικτύου, η ηλεκτρονική παρενόχληση, η επίμονη παρακολούθηση (stalking) και ο εκφοβισμός.

70 εκατομμύρια κορίτσια στον πλανήτη έχουν παντρευτεί πριν γίνουν 18 ετών, συντριπτικά στις περισσότερες περιπτώσεις παρά τη θέλησή τους. Στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης πάνω από το ¼ των γυναικών έχουν υποστεί σωματική ή και ψυχολογική βία πριν από την ηλικία των 15 ετών. Στην Ελλάδα, 5% των γυναικών έχει υποστεί σεξουαλική βία στην παιδική ηλικία, στις μισές περιπτώσεις από άνδρες που δε γνώριζαν.

Η φοιτήτρια, η νεαρή μετανάστρια, η νέα εργαζόμενη, η εργάτρια, η νέα με αναπηρία, η αθλήτρια, η άνεργη, δεν έχουν πάει στρατό. Έχουν μεγαλώσει και έχουν ενηλικιωθεί, όχι μέσα σε ένα διάστημα 12 μηνών υπό συνθήκες που πιθανότατα δεν θα συναντήσουν ποτέ ξανά στη ζωή τους, αλλά μέσα από καταστάσεις που αντιμετωπίζουν σε όλες τις πτυχές της καθημερινότητας τους, στη σχολή, στην εργασία, στο δρόμο, στην καφετέρια, στο σπίτι.

Είμαστε εδώ, και είμαστε όλες.

Ο Ξενώνας του Δήμου Κοζάνης φιλοξενεί και υποστηρίζει γυναίκες που αντιμετωπίζουν δυσμενείς συνθήκες διαβίωσης.

Για πληροφορίες και διασύνδεση με τον Ξενώνα μπορείτε να επικοινωνείτε κατά τις εργάσιμες ημέρες ως εξής:

·         Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής Δήμου Κοζάνης

Αργυροκάστρου 13, Κοζάνη

Τηλ.: 2461029497 (07.00 έως 15.00)

·         Συμβουλευτικό Κέντρο Κοζάνης

Ι. Μακρυγιάννη 22, Κοζάνη (Κτίριο ΟΑΕΔ)

Τηλ.: 2461049672 (08.00 έως 16.00)

Πηγή: Ξενώνας Φιλοξενίας Κακοποιημένων Γυναικών, Δήμου Κοζάνης