του Κώστα Νικολάου
1)
"Εργόχειρο" είναι η εικόνα των 14 εστιών πυρκαγιάς στα Γεράνεια Όρη
(Κινέτα): σε ευθείες γραμμές και δίπλα σε δρόμους. Είναι σωστό ότι τα
μεσογειακά δάση ανανεώνονται με τις πυρκαγιές από μόνα τους ως μια
φυσική διαδικασία. Αλλά η φύση δεν δουλεύει σε ευθείες
γραμμές, ούτε οδηγεί αυτοκίνητο σε δρόμους.
2) Στην περιοχή της Ραφήνας, οι εσωτερικοί δρόμοι προς τη θάλασσα οδηγούν πάνω σε περιφράξεις, δηλαδή, σε φράκτες που είναι προϊόντα ιδιωτικοποίησης του κοινού μας χώρου της ακτής και της πρόσβασης στη θάλασσα (επίσης κοινό μας αγαθό). Η θάλασσα απέμεινε να ιδιωτικοποιηθεί και να πληρώνουμε εισιτήριο για να μπούμε (βάζω ιδέες στους νεοφιλελέδες).
Ο αποκαλούμενος δημόσιος χώρος δεν είναι ιδιοκτησία του κράτους. Είναι κοινός μας χώρος, τον έχουμε όλοι από κοινού και εξ αδιαιρέτου. Η ιδιωτικοποίησή του -εκτός των άλλων- είναι που οδηγεί ενίοτε και σε θανάτους.
3) Το Σύνταγμα και η νομοθεσία προστατεύουν με αυστηρότητα τα δάση και τις αναδασωτέες περιοχές μετά από πυρκαγιά. Πράγματι έτσι είναι.
Όμως το Σύνταγμα και τη νομοθεσία, χρειάζεται να τα διαβάζουμε ολόκληρα. Διότι εκεί θα βρούμε ότι υπάρχει μια "μικρή" λεπτομέρεια: όταν θεωρείται ότι υφίσταται θέμα "δημοσίου συμφέροντος" (ενίοτε αποκαλούμενο και "εθνικό συμφέρον"), τότε αυτό υπερισχύει των πάντων. Ποιος αποφασίζει για το τι είναι δημόσιο συμφέρον; Η εκάστοτε κυβερνητική πλειοψηφία.
Μερικά παραδείγματα:
- στο αρχέγονο δάσος στην περιοχή των Σκουριών Χαλκιδικής υπερισχύει το "δημόσιο συμφέρον" εξόρυξης χρυσού
- στο Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου με 14 περιοχές του ευρωπαϊκού δικτύου Natura 2000 υπερισχύει το "δημόσιο συμφέρον" εξόρυξης υδρογονανθράκων
- κλπ κλπ κλπ.
Η ανάθεση της προστασίας των δασών (αλλά και όλων των κοινών μας αγαθών) αποκλειστικά σε μια θεσμική θωράκιση είναι πλέον προφανώς αυταπάτη.
Άλλωστε, ακόμα και το ίδιο το Σύνταγμα "μας κλείνει το μάτι" με το ακροτελεύτιο άρθρο του: "H τήρηση του Συντάγματος επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων, που δικαιούνται και υποχρεούνται να αντιστέκονται με κάθε μέσο...."
Χωρίς μαζικά κοινωνικά κινήματα και δημιουργικές συμμετοχικές εναλλακτικές, προστασία των κοινών αγαθών δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο.
2) Στην περιοχή της Ραφήνας, οι εσωτερικοί δρόμοι προς τη θάλασσα οδηγούν πάνω σε περιφράξεις, δηλαδή, σε φράκτες που είναι προϊόντα ιδιωτικοποίησης του κοινού μας χώρου της ακτής και της πρόσβασης στη θάλασσα (επίσης κοινό μας αγαθό). Η θάλασσα απέμεινε να ιδιωτικοποιηθεί και να πληρώνουμε εισιτήριο για να μπούμε (βάζω ιδέες στους νεοφιλελέδες).
Ο αποκαλούμενος δημόσιος χώρος δεν είναι ιδιοκτησία του κράτους. Είναι κοινός μας χώρος, τον έχουμε όλοι από κοινού και εξ αδιαιρέτου. Η ιδιωτικοποίησή του -εκτός των άλλων- είναι που οδηγεί ενίοτε και σε θανάτους.
3) Το Σύνταγμα και η νομοθεσία προστατεύουν με αυστηρότητα τα δάση και τις αναδασωτέες περιοχές μετά από πυρκαγιά. Πράγματι έτσι είναι.
Όμως το Σύνταγμα και τη νομοθεσία, χρειάζεται να τα διαβάζουμε ολόκληρα. Διότι εκεί θα βρούμε ότι υπάρχει μια "μικρή" λεπτομέρεια: όταν θεωρείται ότι υφίσταται θέμα "δημοσίου συμφέροντος" (ενίοτε αποκαλούμενο και "εθνικό συμφέρον"), τότε αυτό υπερισχύει των πάντων. Ποιος αποφασίζει για το τι είναι δημόσιο συμφέρον; Η εκάστοτε κυβερνητική πλειοψηφία.
Μερικά παραδείγματα:
- στο αρχέγονο δάσος στην περιοχή των Σκουριών Χαλκιδικής υπερισχύει το "δημόσιο συμφέρον" εξόρυξης χρυσού
- στο Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου με 14 περιοχές του ευρωπαϊκού δικτύου Natura 2000 υπερισχύει το "δημόσιο συμφέρον" εξόρυξης υδρογονανθράκων
- κλπ κλπ κλπ.
Η ανάθεση της προστασίας των δασών (αλλά και όλων των κοινών μας αγαθών) αποκλειστικά σε μια θεσμική θωράκιση είναι πλέον προφανώς αυταπάτη.
Άλλωστε, ακόμα και το ίδιο το Σύνταγμα "μας κλείνει το μάτι" με το ακροτελεύτιο άρθρο του: "H τήρηση του Συντάγματος επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων, που δικαιούνται και υποχρεούνται να αντιστέκονται με κάθε μέσο...."
Χωρίς μαζικά κοινωνικά κινήματα και δημιουργικές συμμετοχικές εναλλακτικές, προστασία των κοινών αγαθών δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο.