Παγκόσμια ημέρα των δικαιωμάτων του παιδιού

Η 20^η Νοέμβρη είναι ημέρα ορόσημο για τα δικαιώματα των παιδιών καθώς την ημέρα αυτή το 1989 υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού ως το πλέον αποδεκτό κείμενο για τα δικαιώματα των παιδιών παγκοσμίως. Τα 54 άρθρα της Σύμβασης καλύπτουν όλα τα αναγνωρισμένα δικαιώματα των παιδιών και χωρίζονται σε 4 βασικούς τομείς: Δικαιώματα Επιβίωσης, Ανάπτυξης, Προστασίας και Συμμετοχής.

Η ΑΡΣΙΣ – Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων δραστηριοποιείται ενεργά εδώ και 22 χρόνια στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων των παιδιών και των νέων ανθρώπων, οι οποίοι ανήκουν σε ειδικές κοινωνικές ομάδες με παρεμβάσεις πρόληψης, ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και υποστήριξης.

Σήμερα, παρά την επικύρωση της Σύμβασης (1992 Ν. 2101) από το ελληνικό κράτος, καταγράφονται καθημερινά παραβιάσεις των δικαιωμάτων των παιδιών. Οι περιοχές στις οποίες παρατηρούνται οι παραβιάσεις αυτές αφορούν στην εκπαίδευση, την υγεία, τον ελεύθερο χρόνο, την προστασία από την εκμετάλλευση, την κακοποίηση και την παραμέληση, την πρόσβαση στην πληροφόρηση καθώς και σε κάθε δικαίωμα κοινωνικής προστασίας.

Σε περιπτώσεις όπως αυτές των παιδιών που βρίσκονται σε κίνδυνο, οι καταπατήσεις των δικαιωμάτων τους είναι περισσότερο έντονες καθώς τα παιδιά αυτά στερούνται την ίδια την παιδικότητα και κάθε δυνατότητα για ανάπτυξη της προσωπικότητας τους και για ομαλή κοινωνική ένταξη. Τέτοιες περιπτώσεις αφορούν σε παιδιά που:

·         ζουν και/ή εργάζονται στο δρόμο

·         υφίστανται βία, κακοποίηση, παραμέληση, εγκατάλειψη

·         είναι θύματα εμπορίας (trafficking)

·         είναι ασυνόδευτα

Μέσα στην οικογένεια, οι παραβιάσεις των δικαιωμάτων των παιδιών συχνά σχετίζονται με τις δυσχερείς οικονομικές συνθήκες, τον αναλφαβητισμό και τη μη επαρκή εκπαίδευση των γονιών.

Στο σχολικό περιβάλλον ένα παράδειγμα παραβίασης των δικαιωμάτων του παιδιού αποτελούν τα φαινόμενα σχολικής βίας και σχολικού εκφοβισμού ή θυματοποίησης. Το σχολείο ως θεσμός και ο εκπαιδευτικός, ως ο βασικότερος εκπρόσωπός του, βρίσκονται σε ένα περιβάλλον καθημερινής πρόκλησης, όπου τα δικαιώματα του παιδιού δοκιμάζονται διαρκώς.

Μέσα στον κοινωνικό ιστό, τα παιδιά έρχονται συνεχώς αντιμέτωπα με τα αυξανόμενα προβλήματα που έχει επιφέρει η οικονομική κρίση. Με την αυξανόμενη ανεργία των γονέων, την οικονομική ανέχεια που πλήττει όλο και περισσότερες οικογένειες και τις συνεχώς επαπειλούμενες μειώσεις στην ελεύθερη πρόσβαση σε κοινωνικά αγαθά, διακυβεύονται πλέον καθημερινά σημαντικά δικαιώματα όπως ενδεικτικά:

·         Το δικαίωμα των παιδιών να μεγαλώνουν σε ένα περιβάλλον που τους παρέχει τα αναγκαία υλικά αγαθά (στέγη, ρούχα, τροφή) και διασφαλίζει τη σωματική, νοητική, συναισθηματική και κοινωνική τους ανάπτυξη.

·         Το δικαίωμα στην ιατρική περίθαλψη (εμβολιασμοί, νοσηλεία)

Η ατομική και συλλογική δράση και η εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση στα ανθρώπινα δικαιώματα σε κάθε περίπτωση μπορούν να δράσουν καταλυτικά για την προαγωγή μιας κοινωνίας που λειτουργεί με τις αρχές του σεβασμού, της ισότητας, της αποδοχής και της αλληλεγγύης. Ταυτόχρονα υπογραμμίζεται και η ανάγκη ανάληψης ευθύνης και πρωτοβουλιών από το ίδιο το κράτος μέσα από στοχευμένες δράσεις.